De aanwezige stikstof in de natuur moet naar beneden. De democratische meerderheid in de EU heeft gesproken. Er valt niks aan te doen! Dat is vaak wat wij van de regeringspartijen te horen krijgen, maar is dit wel een zuiver argument? Ik ga proberen er een speld tussen te krijgen.
Referenda
Tijdens elk referenda komt dezelfde vraag naar voren `is de uitkomst wel representatief?`. Nederland heeft de afgelopen twintig jaar drie raadgevende referenda gehad. Twee daarvan kende een opkomstdrempel van 30%. Het was van tevoren denkbaar dat dezelfde vraag ook hier weer gesteld zou worden, dus waarom koos de wetgever niet voor een opkomstdrempel van 50% of 60%?
Representativiteit
Opkomst per raadgevend referenda:
- 32,2% Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne
- 51,54% Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (wiv) 2017
- 63,3% Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa
Bij een opkomst van 32 en 51 procent heeft de helft (of meer) zijn stem niet uitgebracht. Het is dan begrijpelijk om vraagtekens bij de uitkomst te zetten. Zoals ik hierboven al omschriff zijn de uitkomsten toch erkend, hoe komt dit? Om deze vraag te beantwoorden moeten we ons vergrootglas gaan leggen op een andere belangrijke verkiezing: de Europese verkiezing. Hoe zit het hier met de opkomst?
Opkomst Europese verkiezingen in Nederland
- 30,02% (1999)
- 39,26 % (2004)
- 36,75% (2009)
- 37,32% (2014)
- 41,93% (2019)
Wacht eens eventjes, de opkomst in 1999 is 30%! Zou het hier misschien iets mee te maken kunnen hebben? Want wat zegt een opkomstdrempel hoger dan 30% over Europese wetten* tussen 1999 en 2004? Juist, principieel ongeldig. En een opkomstdrempel van 50% zou zelfs alles vanuit de Europese Unie vanaf 1999 principieel ongeldig maken. Zouden de wetgevers deze discussie misschien hebben willen voorkomen? Dat ze liever een minder representatief model implementeren dan de Europese Unie in twijfel te trekken? Het heeft ieder geval niet lang geduurd. Zo is het raadgevend referendum razend snel afgeschaft, hoogst waarschijnlijk na enkele uitkomsten die tegen de plannen van de regering ingingen.
Ondemocratische minderheid regeert
De opkomst bij de Europese verkiezingen is dus al jaren enorm laag. Dat terwijl in EU verband de meeste nieuwe wetten worden goedgekeurd. Dat is een enorm groot probleem. Het resultaat is dat we door een minderheid geregeerd worden.
Wat doet de EU echter als een meerderheid zich eens uitspreekt? Laten we hiervoor eens kijken naar de provinciale verkiezingen. De kiezer gaf een duidelijk signaal af: `We zijn het niet eens met hoe het gaat!`. In verhouding is er een enorme opkomst van 58,2%, dat is 16,27% hoger dan bij de laatste Europese verkiezingen. En, luistert de EU hier naar? Het kabinet krijgt een brief vanuit Brussel: niet treuzelen met stikstof. Europa verteld Nederland dus door te gaan op één van de belangrijkste verkiezingsthema’s uit de provinciale verkiezingen. Het antwoord op de vraag is hier dus een duidelijke nee!
Het zal ook niet de eerste keer zijn dat de Europese Unie democratische waarden aan zijn laars lapt. Zo kreeg de door Frankrijk en Nederland weggestemde `Europese grondwet` een nieuwe naam `Verdrag van Lissabon`. Zonder nieuwe stemming is deze vervolgens doorgevoerd. (Dit is ook de landelijke politiek aan te rekenen, omdat zij hier geen referendum over gehouden hebben.)
Zouden ze nu ook weer hun poot stijf houden? Zo ja, dan mogen ze wat mij betreft de Europese Unie opdoeken. Democratische waarden zijn nota bene het paradepaardje van de EU, het minste wat je kan doen is ze hier aan houden! Zo niet, dan ophoepelen. Het alternatief is namelijk een bureaucratische dictatuur. Daar moet je niet aan denken, toch?
*met Europese wetten bedoel ik alles dat voortkomt uit de wetgevende instrumenten die de Europese Unie tot zijn beschikking heeft. `Europese wetten` bestaan niet in letterlijke zin.